Thamnophis ordinoides: Noordwestelijke Kousebandslang

 

Algemeen

T.ordinoides (volwassen man; variant met 3 strepen)in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

T.ordinoides (volwassen man; variant met 3 strepen)in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

Thamnophis ordinoides is een relatief kleine soort kousebandslang. Het is nog altijd een vrij zeldzame soort in gevangenschap maar meer en meer mensen houden ze.

En dat is vanwege een goede reden.

Het is een erg aantrekkelijke en extreem variabele soort. Hij is in dit opzicht een geduchte concurrent van Thamnophis sirtalis sirtalis, de meest bekende kampioen in variatie qua kleur en tekening.

 

Lengte en lichaamsbouw van Thamnophis ordinoides

T.ordinoides (volwassen man; variant met 1 rugstreep en geen enkele tekening)in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

T.ordinoides (volwassen man; variant met 1 rugstreep en geen enkele tekening)in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

De Noordwestelijke Kousebandslang behoort tot de groep van de kleiner blijvende soorten kousebandslangen. De gemiddelde lengte in de natuur is slechts 35 – 50 cm.

Vrouwtjes worden normaliter niet langer dan 60 – 80 cm.

Mannetjes blijven veel kleiner.

T.ordinoides (volwassen vrouw; variant met 3 strepen met oranje rugstreep) in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

T.ordinoides (volwassen vrouw; variant met 3 strepen met oranje rugstreep) in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

De langste T. ordinoides (uiteraard een vrouwtje) die ooit gevonden is had een recordlengte van 96,5 cm (totale lengte), maar ik vind dit wel uitzonderlijk groot.
Mijn grootste vrouwtje meet op 8 jarige leeftijd 82 cm (totale lengte).
Mijn grootste mannetje heeft een totale lengte van 65 cm, op een geschatte leeftijd (het is een wildvang exemplaar) van 13 jaar.

T.ordinoides (volwassen man; variant met 3 strepen) in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

T.ordinoides (volwassen man; variant met 3 strepen) in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

Minimum lengte voor een zwangere vrouw (gemeten in het wild) bedraagt 35 cm totale lengte (Rossman, Ford & Siegel, 1996).

Ik moet zeggen dat ik zelf nog nooit babies heb gehad van een dergelijk klein vrouwtje.

Mannetjes blijven vrij slank, maar oudere vrouwtjes kunnen vrij stevig qua lichaamsbouw worden.

 

Beschrijving

T.ordinoides(volwassen vrouw; variant met 3 strepen met oranje rugstreep) in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

T.ordinoides(volwassen vrouw; variant met 3 strepen met oranje rugstreep) in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

Thamnophis ordinoides is extreem variabel. Ze kunnen drie lengtestrepen op hun lichaam hebben, maar sommige hebben er maar 1 of zelfs helemaal geen.

Qua kleur kunnen ze varieren van donkerbruin tot vrijwel zwart, maar ze kunnen ook lichtere tinten hebben zoals bleek groen of grijs. En waarschijnlijk nog veel meer kleuren, zelfs blauwig en roodachtig.

T.ordinoides (volwassen vrouw; variant met 3 blauwe strepen) in het wild in een rivierdelta in Washington, USA

T.ordinoides (volwassen vrouw; variant met 3 blauwe strepen) in het wild in een rivierdelta in Washington, USA

De kleur van de lengtestrepen is ook enorm variable. Ze kunnen geel of wittig zijn, maar sommigen hebben oranje-bruine tinten en (maar dit is meer zeldzaam) sommigen hebben zelfs een knalrode rugsstreep.

In sommige gebieden vind je dieren met blauwe rugstrepen waardoor ze er vrijwel identiek uit kunnen zien als de sympatrisch voorkomende  (Thamnophis sirtalis pickeringii blauwe vorm).

T.ordinoides (volwassen vrouw; variant met 3 blauwe strepen) in het wild in een rivierdelta in Washington, USA

T.ordinoides (volwassen vrouw; variant met 3 blauwe strepen) in het wild in een rivierdelta in Washington, USA

De zijstrepen, indien aanwezig, lijken wat minder te varieren en zijn meestal wit of geel achtig. Maar in Washington bijvoorbeeld heb ik exemplaren gevonden met een roodachtige rugstreep en blauwige zijstrepen. Ook volledig melanistische exemplaren zijn waargenomen. Ze kunnen vlekjes hebben tussen de strepen en bij sommige exemplaren kun je zelfs spreken van een sterkt gevlekt patroon. Anderen zijn vrijwel ongetekend.

T.ordinoides (volwassen man; variant met 3 strepen, oranje rugstreep) in het wild in heuvels van Washington, USA

T.ordinoides (volwassen man; variant met 3 strepen, oranje rugstreep) in het wild in heuvels van Washington, USA

Zoals ik al zei in de inleiding, ze zijn ware kampioenen qua variabiliteit. Iets wat vrij typisch is voor T.ordinoides (hoewel het niet altijd duidelijk aanwezig is) is een kleine langwerpige zwarte vlek/streep op de kop. Hij begint achter het oog en de postoculair schilden en loopt richting de nek boven de supralabiaal schilden. Voornamelijk op de “anterieure temporale schub”.

De buik varieert van geel tot bruin of grijs, soms met zwarte of rode vlekken.

 

Het terrarium

T.ordinoides (juveniel;variant met drie strepen met een oranje rugstreep) in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

T.ordinoides (juveniel;variant met drie strepen met een oranje rugstreep) in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

Deze dagactieve slang laat zich meestal goed zien in het terrarium zolang het niet te heet is. Ze kunnen lange tijd doorbrengen zonnende onder de lamp, in takken of op de grond. In tegenstelling tot de meeste kousebandslangen lijkt de Noordwestelijke Kousebandslang wat meer behoefte te hebben aan een (lokaal) wat vochtiger substraat.

Een wat dikkere laag waar ze in weg kunnen kruipen. “Cocopeat” lijkt hier goed geschikt voor te zijn, en dat is wat ik dan ook gebruik.

Thamnophis ordinoides, adult female from Puget Sound region, Washington, USA

Thamnophis ordinoides, adult female from Puget Sound region, Washington, USA

Maar ik heb ze ook zonder al te grote problemen droog op beukensnippers gehouden.

In het wild voeden ze zich voornamelijk met wormen en naaktslakken. Interessant genoeg zijn er ook populaties bekend die zich voeden met amfibiën en er is zelfs een populatie bekend die werkelijk onder water jaagt op kikkervissen. Maar dat is heel ongebruikelijk en normaal is deze terrestrische soort niet afhankelijk van open water.

T.ordinoides(twee juvenielen; lokaal meest algemeen voorkomende variant met drie strepen) in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

T.ordinoides(twee juvenielen; lokaal meest algemeen voorkomende variant met drie strepen) in het wild in de kustduinen nabij Vancouver, Canada

Ik voer mijn volwassen Thamnophis ordinoides voornamelijk ontdooide vis (spiering) aangevuld met druppels Vitamine B1. Zo nu en dan voer ik ze met wormen (waar dan af en toe “pinkies” aan worden toegevoegd) of naaktslakken. De pasgeboren babies voer ik een mengsel van wormen en stukjes spiering (met B1). Zodra ze dat goed accepteren breng ik het aandeel wormen omlaag.

Soms zijn de pasgeboren T.ordinoides wat lastig aan het eten te krijgen en dan bied ik kleine naaktslakken uit de tuin aan. Hier zijn ze meestal gek op.

T.ordinoides; juveniel, eigen nakweek (paar maanden oud) met 1 rugstreep

T.ordinoides; juveniel, eigen nakweek (paar maanden oud) met 1 rugstreep

Wanneer Noordwestelijke Kousebandslangen uitsluitend met wormen (of naaktslakken) worden gevoerd is het belangrijk om extra calcium aan het voer toe te voegen.

Al mijn T.ordinoides worden overwinterd, zelfs de pasgeboren babies. De laatsten gedurende maximaal 6 weken bij 2 – 8 °C, de volwassen slangen ongeveer 12 weeks of langer.

Als minimum afmeting voor het terrarium voor 1 volwassen koppel adviseer ik 60 x 50 x 40 cm.

 

Verspreiding en habitat van Thamnophis ordinoides

De kustduinen nabij Vancouver, Canada (Habitat van T.ordinoides, T.elegans vagrans en T.s.pickeringii (rode variant))

De kustduinen nabij Vancouver, Canada (Habitat van T.ordinoides, T.elegans vagrans en T.s.pickeringii (rode variant))

De Noordwestelijke Kousebandslang komt voor in een relatief klein gebied langs de Pacifische kust (Stille Oceaan) in het noordwesten (vandaar ook de algemene naam) van de VS van het uiterste noordelijke puntje van Californië tot in Oregon en Washington.
Verder in noordelijke richting tot in British Columbia (Canada) inclusief Vancouver Island.

Een open plek met een drooggevallen kreekje in het bos in de heuvels van Washington, USA; habitat van T.ordinoides en T.s.pickeringii (blauwe variant)

Een open plek met een drooggevallen kreekje in het bos in de heuvels van Washington, USA; habitat van T.ordinoides en T.s.pickeringii (blauwe variant)


Ze komen voor
van zeeniveau tot aan 1370 meter hoogte in de bergen.

Dit gebied staat bekend om zijn vele regen en mist en de Noordwestelijke Kousebandslang is klaarblijkelijk goed bestand tegen deze weersomstandigheden.

Ik heb T. ordinoides waargenomen in Oregon, Washington en BC. Zowel in kustduinen, in de bergen als in rivierdelta’s.

De rivierdelta in Washington, USA; habitat van T.ordinoides en T.s.pickeringii (blauwe variant)

De rivierdelta in Washington, USA; habitat van T.ordinoides en T.s.pickeringii (blauwe variant)

De meeste habitats bestaan uit open, zonbeschenen plekken, soms dichtbij bossages. Ze worden soms gevonden tijdens het omdraaien van allerlei objecten zoals stukken hout of metaal. Maar tijdens de koelere jaargetijden (of tijden van de dag) liggen ze uitvoerig te zonnen.

Een wegberm in de rivierdelta in Washington, USA; habitat van T.ordinoides

Een wegberm in de rivierdelta in Washington, USA; habitat van T.ordinoides

Vaak vond ik ze in hetzelfde gebied tesamen met Thamnophis sirtalis en Thamnophis elegans vagrans. In Oregon samen met T.s.concinnus, in Washington samen met T.s.pickeringii “blue morph” en in de kustduinen nabij Vancouver samen met de “red morph” van T.s.pickeringii.

Thamnophis ordinoides komt vaak in relatief hoge dichtheden voor.

 

Care sheet

Mijn artikel over Thamnophis atratus atratus (de Santa Cruz Kousebandslang) welke online op deze website kan worden gevonden kan ook dienen als een grove richtlijn hoe je T. ordinoides kan verzorgen en kweken. Maar er zijn duidelijke verschillen met T.a.atratus: T. ordinoides is veel beter aangepast aan lange periodes van koud en vooral nat winter en voorjaarsweer. Daarom mag de winterrust ook langer duren voor T.ordinoides.

T.ordinoides (volwassen vrouw; variant met rode rugstreep en blauwige zijstrepen) zonnend in het wild in een rivierdelta in Washington, USA

T.ordinoides (volwassen vrouw; variant met rode rugstreep en blauwige zijstrepen) zonnend in het wild in een rivierdelta in Washington, USA

T.ordinoides (volwassen man; variant met 3 strepen; heel donker met blauwe strepen) zonnend in het wild in een rivierdelta in Washington, USA

T.ordinoides (volwassen man; variant met 3 strepen; heel donker met blauwe strepen) zonnend in het wild in een rivierdelta in Washington, USA


Een dikke bodemlaag
in het terrarium bestaande uit (plaatselijk licht vochtige) cocopeat is heel geschikt. Ook de sterke voorkeur voor wormen en naaktslakken mag niet uit het oog worden verloren.

 

Kweekgroep

T.ordinoides; juveniel, eigen nakweek (paar maanden oud) met 1 knalrode rugstreep

T.ordinoides; juveniel, eigen nakweek (paar maanden oud) met 1 knalrode rugstreep

T.ordinoides; juveniel, eigen nakweek (paar maanden oud) met 3 rugstrepen

T.ordinoides; juveniel, eigen nakweek (paar maanden oud) met 3 rugstrepen

T.ordinoides; juveniel, eigen nakweek (paar maanden oud) met 1 rugstreep

T.ordinoides; juveniel, eigen nakweek (paar maanden oud) met 1 rugstreep


Mijn kweekgroep
bestaat uit (nakomelingen van) 7 niet verwante wildvang slangen.
Hierdoor heb ik de mogelijkheid om slangen te kweken van onverwante ouders om zodoende de kans op inteelt zo klein mogelijk te houden.

 

Literature:
Rossman, D.A., N.B.Ford & R.A.Siegel, (1996). The Garter Snakes. Evolution and ecology. University of Oklahoma Press, Norman

Search on Yahoo Images, etc...Search on Wikipedia Search on Google Scholar Search on Flickr