Steven Bol Kousenbandslangen

Thamnophis eques cuitzeoensis (Conant, 2003); Meer van Cuitzeo Kousebandslang

 

Algemeen

Thamnophis eques cuitzeoensis, een ondersoort van de Mexicaanse Kousebandslang,  is een zeldzame en onbekende verschijning in de kousebandslangen hobby. Deze ondersoort komt alleen voor in het meer van Cuitzeo, Michoacán, Mexico.

Hij is beschreven door Conant (2003).

 

Lengte en lichaamsbouw van Thamnophis eques cuitzeoensis.

Het is een grote en zwaargebouwde Kousebandslang en Conant (2003) vermeldt een nieuwe maximum lengte voor T.eques (obscurus) van 121,6 cm. Zelf heb ik in Mexico een T.eques (scotti) waargenomen van ongeveer 130,7 cm (Bol & Bruchmann, 2012). Met name de vrouwtjes van Thamnophis eques worden erg groot en zijn daarbij ook heel zwaar gebouwd. De volwassen vrouwtjes van T.eques zijn de grootste kousebandslangen die ik ooit heb gezien. De enige soort Thamnophis die echt veel groter wordt is de Californische T.gigas.

Wanneer ik T.e.cuitzeoensis vergelijk met T.e.scotti en T.e.obscurus heb ik tot nu toe echter het idee dat cuitzeoensis wat kleiner blijft en wat langzamer groeit. Mijn vrouwtjes waren 91-97 cm lang op een leeftijd van 3 en 5 jaar, mijn mannetjes waren 80-86 cm op een leeftijd van 3 en 5 jaar.

 

Beschrijving van Thamnophis eques cuitzeoensis

Deze ondersoort van T.eques is vrijwel egaal zwart. Vooral bij pasgeboren dieren zijn de lengtestrepen en de tussenliggende vlekken soms vaag te onderscheiden. Maar bij het ouder worden verdwijnt deze tekening grotendeels en worden ze vrijwel allemaal diep zwart met soms nog wat kleine lichte vlekjes tussen de schubben (te zien bij zwangere vrouwtjes en na het eten).

De buikschubben zijn donkergrijs met een zwarte rand. Dit is in sterk contrast met de lichtgekleurde keel en onderzijde van de staart. Deze zijn beiden wit of crèmekleurig.

In het zonlicht is bij sommige dieren (met name net na de vervelling) een prachtige metallieke weerschijn te zien, en zijn de restanten van de zijstreep blauwachtig van kleur.

De geelgekleurde schubben (o.a. de labiaal en oculair schubben en de gele “ring” achter de kop) worden bij het ouder worden soms ook heel donker of zwart, maar bij sommige exemplaren blijven deze geel of wit.

 

Terrarium

De Meer van Cuitzeo Kousebandslang doet het erg goed in het terrarium. Deze slangen kunnen vrij schuw zijn, hoewel de nakweek dieren deze schuwheid voor een groot gedeelte verliezen met het ouder worden. In bepaalde jaargetijden (met name voorjaar en najaar) zijn deze dieren veel te zien uitgebreid zonnend op een stronk, zeker als het terrarium niet zo warm is en de dieren echt de warmste plek moeten opzoeken om hun voorkeurstemperatuur te bereiken. Wanneer je teveel beweegt zullen ze echter snel wegglijden in hun schuilplaats. Vanwege hun grootte is het aan te raden een groot terrarium te bouwen met als minimum maten voor een volwassen koppel 100 x 50 x 50 cm.

Ze zijn prima te houden in een kurkdroog terrarium met een waterbak. Lokale temperaturen mogen plaatselijk op 30-35 ° C uitkomen.

Een winterrust is niet absoluut noodzakelijk, maar het is waarschijnlijk dat ze in de natuur wel een rustperiode kennen met een lagere activiteit.

Een koude periode in het terrarium van 2 – 3 maanden zal echter voldoende zijn om de dieren gezond te houden en er mee te kweken. Tot op heden geef ik deze dieren nauwelijks een winterrust. Maar de slangen zijn in de wintermaanden duidelijk minder actief, zonnen weinig en eten meestal maanden niet. De nachttemperaturen in mijn slangenkamer dalen ‘s nachts dan tot 8 – 12 °C. Ik houd mijn volwassen dieren in een kurkdroog terrarium met een ruime waterbak.

Deze soort is in tegenstelling tot de meeste kousebandslangen ook prima te houden in een aqua-terrarium met een zeer ruim watergedeelte en slechts in een hoek een (kurkdroog) landgedeelte welke verwarmd wordt door een sterke lamp tot 30-35 °C.
In een dergelijk biotoop terrarium zal het natuurlijke gedrag van deze sterk aquatische soort goed tot uiting komen.

Indien ze gevoed worden met levende vissen zou het mogelijk moeten zijn om een uniek jaaggedrag te observeren wat ik zelf nog nooit heb gezien. Hierbij drijven de dieren in een ruime lus op het water met de kop onderwater vlak bij de staart (Conant, 2003). Door de staart langzaam te laten kronkelen worden zo vissen dichterbij gelokt waarna ze worden gegrepen.

De jongen worden bij mij in het terrarium geboren in juni of juli.

Soms werpen ze een tweede maal in oktober.

 

Verspreiding en habitat van T.e.cuitzeoensis

De Cuitzeo Kousebandslang komt uitsluitend voor in het meer van Cuitzeo. Dit grote endorheische meer ligt op 1821 meter hoogte in de mexicaanse staat Michoacán, en voor een klein gedeelte in Juanajuato.  Het is het één na grootste meer in Mexico met een lengte van ongeveer 30 km. Eind november 2005 heb ik deze ondersoort in het meer van Cuitzeo waargenomen (Bol, 2007).

Ik heb een drietal jonge exemplaren van deze ondersoort waargenomen kruipend langs de waterkant en onder aangespoelde plantenresten direct aan de waterkant. Twee van hen waren hoogstwaarschijnlijk jongen geboren in de nazomer en hadden een lengte van 25,6 en 29,7 cm. Het derde exemplaar was waarschijnlijk 1 jaar oud en mat 45,7 cm.

De slangen voelden nog koud aan, terwijl de lucht strak blauw was bij een temperatuur van 25 °C. De nacht was wel vrij koud geweest, waarschijnlijk rond of onder de 10 °C.

Een groter exemplaar van minimaal 80 cm wat lag te zonnen op een dijk verdween pijlsnel in een gat in de dijk. Ofschoon het laat in het jaar was waren de slangen nog actief en een aantal van hen had recent gegeten. Thamnophis eques cuitzeoensis deelt zijn habitat met de kleinere T.melanogaster canescens.

Deze laatste soort is hier zeer talrijk, soms wel 2 of 3 onder één steen!  In totaal heb ik die dag in november 2005 naast de 4 T.e.cuitzeoensis wel 30 T.melanogaster gevonden. Ook Conant (2003) vond veel meer T.melanogaster dan T.eques in dit biotoop.

 

Care sheet

Het recente artikel over Thamnophis eques scotti welke online te vinden is op deze website kan prima dienen als leidraad (caresheet) hoe je T.e.cuitzeoensis kan verzorgen en succesvol kan kweken.

 

Kweekgroep

Mijn kweekgroep bestaat uit (nakweek van) 4 volwassen en niet verwante wildvangdieren.
Dit geeft de mogelijkheid jongen te kweken welke totaal onverwant zijn.
Een perfect uitgangspunt voor toekomstige kweekprogramma’s.

Ik kweek met deze ondersoort sinds 2007.